De hersen-darm-as is het communicatiekanaal tussen je darmen en je hersenen. Via zenuwen, neurotransmitters en hormonen, zoals cortisol en serotonine, staan deze twee organen de hele dag met elkaar in contact. Deze wisselwerking is van groot belang. Ze beïnvloedt hoe je omgaat met stress, hoe je stemming is en hoe goed je spijsvertering functioneert.
Niet voor niets worden de darmen ook wel het ‘tweede brein’ genoemd: ze spelen een cruciale rol in ons lichamelijk én geestelijk welzijn. Hier is al veel onderzoek naar gedaan en ook een recente studie van Magda Ioannou laat zien dat lichamelijke processen, zoals ontstekingen en darmgezondheid, sterk samenhangen met stoornissen als schizofrenie en een bipolaire stoornis.
Zo vond ze bij patiënten tekenen van een verstoord immuunsysteem: afwijkende immuuncellen, sterkere reacties op virussen en vroege oxidatieve stress. Ook zag ze dat mensen met psychische stoornissen vaak een andere darmflora hebben dan gezonde mensen. Schadelijke bacteriën komen vaker voor, nuttige juist minder.
Ondersteuning van het immuunsysteem en de darmen, bijvoorbeeld via probiotica, gezonde voeding, beweging en ontstekingsremmende behandelingen, kan volgens Ioannou een waardevolle aanvulling zijn op bestaande therapieën. Proefonderzoek liet zien dat probiotica veilig zijn, de darmwand versterken en zelfs het geheugen kunnen verbeteren. Daarbij bleek de samenstelling van iemands darmflora van tevoren mede te bepalen hoe goed zo’n behandeling aanslaat.
Magda Ioannou is op woensdag 3 september gepromoveerd aan de Rijksuniversiteit Groningen. Delen van het proefschrift ‘Unravelling the immune-gut-brain axis in severe mental illness: From mechanisms to treatment’ van Magda Ioannou zijn te vinden op de website van de Rijksuniversiteit Groningen.
Bron: Rijksuniversiteit Groningen, 29-08-2025