Een groep Noorse en Zweedse wetenschappers heeft in de periode 2003-2010 het effect van suppletie met co-enzym Q10 en selenium op de sterfte aan hart- en vaatziekten bij ouderen onderzocht. Na vier jaar interventie met deze supplementen en vijf jaar follow-up was het aantal sterfgevallen als gevolg van hart- en vaatziekten meer dan de helft lager dan in de placebogroep, een significante vermindering van het risico op overlijden aan hart- en vaatziekten.
Onlangs is de onderzoeksgroep met nieuwe, aanvullende cijfers gekomen. Tot hun verbazing was er zelfs twaalf jaar na het begin van het onderzoek nog sprake van een gunstig effect op het overlijden aan hart- en vaarziekten.
Aan het oorspronkelijke onderzoek dat begon in januari 2003 namen 443 ouderen uit zuidoost Zweden in de leeftijd van 70-88 jaar deel. De ene helft van deze groep (221) kreeg vier jaar lang dagelijks 200 mg co-enzym Q10 en 200 mcg selenium, de andere helft (222) een placebo, eventueel naast reguliere medicatie. Elk half jaar werden de deelnemers onderzocht door een cardioloog en werd bloed afgenomen. Na een follow-up periode van gemiddeld 5,2 jaar waren 13 mensen in de behandelgroep (5,9%) en 28 mensen in de placebogroep (12,6%) overleden aan een cardiovasculaire aandoening. Er was sprake van een risicoreductie van 55% op het overlijden aan hart- en vaatziekten bij de deelnemers die selenium en co-enzym Q10 hadden gekregen. Uit de echocardiografie bleek tevens een verbeterde hartfunctie in deze groep. Na twee en vier jaar werden ook significante verschillen in plasmawaarden van het natriuretisch peptide NT-proBNP (indicator voor hartfalen) gevonden tussen de twee groepen.
Na de publicatie van hun onderzoek bleven de wetenschappers de deelnemers volgen om te kijken wat er met de gunstige resultaten zou gebeuren na verloop van meer tijd. In april van dit jaar hebben ze hun bevindingen na twaalf jaar sinds de start van het onderzoek gepubliceerd. Het aantal sterfgevallen in de groep die vier jaar suppletie had ontvangen was nog steeds bijna 28% lager (62/221 tegenover 86/222) en het risico op overlijden aan hart- en vaatziekten 41% kleiner. Voor vrouwen was het verschil nog groter: na twaalf jaar waren 20 van de 106 vrouwen (19%) in de interventiegroep overleden tegenover 46 van de 112 vrouwen (41%) in de placebogroep. Subgroep-analyse liet een lager overlijdensrisico wat betreft hart- en vaatziekten zien voor mensen met diabetes (-50%), hoge bloeddruk (-40%), ischemische hartziekte (-48%) en ernstige functiebeperking door een verminderde hartfunctie (-51%).
De onderzoekers stellen met verbazing vast dat de gunstige effecten van suppletie met co-enzym Q10 en selenium zelfs acht jaar na beëindiging van de interventie nog aanhouden. Dat betekent dat deze interventie mogelijk de ontwikkeling van onomkeerbare en waarschijnlijk structurele veranderingen in het lichaam die uiteindelijk leiden tot cardiovasculaire gebeurtenissen tegengaat. Zo kan voedingssuppletie eerder in het leven dus een aanzienlijke impact hebben op de mate van gezondheid op latere leeftijd, zelfs als de suppletie al lang is beëindigd.
(WD)
Bronnen: Alehagen U et al.: Cardiovascular mortality and N-terminal-proBNP reduced after combined selenium and coenzyme Q10 supplementation: a 5-year prospective randomized double-blind placebo-controlled trial among elderly Swedish citizens; International Journal of Cardiology 167(5):1860-1866, 2013, Alehagen U et al.: Still reduced cardiovascular mortality 12 years after supplementation with selenium and coenzyme Q10 for four years: A validation of previous 10-year follow-up results of a prospective randomized double-blind placebo-controlled trial in elderly; PLoS One 13(4):e0193120, 2018.