Bacillus coagulans

Bacillus coagulans is een grampositieve, micro-aerofiele (slechts zeer geringe behoefte aan zuurstof), sporevormende en melkzuurproducerende staafvormige bacterie. Het woord ‘bacillus’ betekent ook ‘staafje’. B. coagulans werd in 1932 geïsoleerd en beschreven door Horowitz-Wlassowa en Nowotelnow en oorspronkelijk aangeduid als Lactobacillus sporogenes. In 1957 is op grond van biochemische eigenschappen een herindeling doorgevoerd plaats en werd de officiële naam B. coagulans.
Uit onderzoek is gebleken dat de meeste probiotica-stammen instabiel zijn bij kamertemperatuur. Om de levensvatbaarheid te behouden bij productie, opslag en blootstelling aan maagzuursappen en galzouten moeten ze worden gevriesdroogd of op een speciale manier gecapsuleerd. Dit betekent onder meer dat naarmate de houdbaarheidsdatum dichterbij komt nog slechts een gering percentage van de bacteriestammen beschikbaar is voor de darmmicrobiota.
B. coagulans is echter een opvallende uitzondering. Dankzij de gesporuleerde vorm is dit micro-organisme dermate stabiel dat het zonder speciale voorbehandelingen de reis door het maagdarmkanaal overleeft. Wat B. coagulans uniek maakt ten opzichte van andere probiotica-stammen is dat de bacteriën zijn voorzien van een sporeachtige eiwitcoating. Deze coating beschermt tegen de inwerking van zure maagsappen, waardoor de bacteriën ongeschonden de dunne darm bereiken, waar ze kunnen ontkiemen en zich vermenigvuldigen. B. coagulans verblijft slechts tijdelijk in de darmen en maakt dus geen deel uit van de normale darmmicrobiota van de mens. De bacterie verlaat het lichaam langzaam met de feces.
In de darm produceert B. coagulans melkzuur, dat door andere bacteriën wordt omgezet in propionzuur en azijnzuur, stoffen die een gunstig effect hebben op het vetzuurmetabolisme, de insulinegevoeligheid en de weerstand. Bovendien maakt melkzuur het darmmilieu zuurder, wat ongunstig is voor de ontwikkeling van pathogene bacteriën. B. coagulans bevordert dus een veelzijdige en evenwichtige darmmicrobiota door een verschuiving van het intestinale milieu ten gunste van gewenste micro-organismen.
Uit in-vitro-onderzoek komt verder naar voren dat B. coagulans bacteriocinen (bacteriostatische peptiden) en bacteriocineachtige stoffen als coaguline en lactosporine produceert met een antibacteriële activiteit. Ook produceert de bacterie korteketenvetzuren, die als voedsel voor de darmmucosa dienen, en polysacchariden die over antioxidant eigenschappen beschikken.

Belangrijkste therapeutische effecten van B. coagulans:

  • Verbetert symptomen van prikkelbare darm syndroom (PDS), zoals buikpijn, opgeblazen gevoel en diarree, maar ook depressieve klachten.
  • Helpt bij acute diarree en buikpijn.
  • Kan, in combinatie met FOS, antibiotica geassocieerde diarree helpen voorkomen en functionele buikpijn bij kinderen verminderen.
  • Versterkt de afweer tegen adenovirussen en influenza A-virussen door een verhoogde TNF-α respons.
  • Herstelt bacteriële dysbiose en versterkt daarbij het effect van melkzuurbacteriën, met name Lb. Acidophilus en bifidobacteriën.
  • Versterkt de werking van reguliere ontstekingsremmers bij patiënten met reumatoïde artritis.
  • Verbetert totaalcholesterol, verlaagt LDL-cholesterol en de LDL:HDL-ratio en verhoogt HDL-cholesterol bij patiënten met hyperlipidemie.
  • Vermindert bij dieren met een kwik- of cadmiumvergiftiging de gehaltes van deze zware metalen in de lever en de nieren en herstelt de waarden van antioxidant enzymen.
  • Kan helpen bij het voorkomen van aften en cariës (als mondspoeling).
  • Heeft een gunstig effect op vaginitis/bacteriële vaginose (zowel vaginaal als oraal).

Bronnen

  • Jurenka JS: Bacillus coagulans; Alternative Medicine Review 17(1):76-81, 2012.
  • Al-Lahham SH et al.: Biological effects of propionic acid in humans; metabolism, potential applications and underlying mechanisms; Biochimica et Biophysica Acta 1801(11):1175-1183, 2010.
  • Hun L: Bacillus coagulans significantly improved abdominal pain and bloating in patients with IBS; Postgraduate Medicine 121(2):119-124, 2009.
  • Majeed M et al.: Bacillus coagulans MTCC 5856 supplementation in the management of diarrhea predominant Irritable Bowel Syndrome: a double blind randomized placebo controlled pilot clinical study; Nutrition Journal 15:21, 2016.
  • Majeed M et al.: Bacillus coagulans MTCC 5856 for the management of major depression with irritable bowel syndrome: a randomised, double-blind, placebo controlled, multi-centre, pilot clinical study; Food & Nutrition Research 62:1218, 2018.
  • Maity C, Gupta AK: A prospective, interventional, randomized, double-blind, placebo-controlled clinical study to evaluate the efficacy and safety of Bacillus coagulans LBSC in the treatment of acute diarrhea with abdominal discomfort; European Journal of Clinical Pharmacology 28 sept. 2018 [Epub ahead of print].
  • Saneian H et al.: Synbiotic containing Bacillus coagulans and fructo-oligosaccharides for functional abdominal pain in children; Gastroenterology and Hepatology from Bed to Bench 8(1):56-65, 2015.
  • La Rosa M et al.: Prevention of antibiotic-associated diarrhea with Lactobacillus sporogenes and fructo-oligosaccharides in children. A multicentric double-blind vs placebo study; Minerva Pediatrica 55(5):447-452, 2003.
  • Ratna Sudha M, Radkar N, Maurya A: Effect of Supplementation of Probiotic Bacillus Coagulans Unique Is-2 on Hypercholesterolemia Subjects: a Clinical Study; International Journal of Probiotics and Prebiotics 6(2), 2011.
  • Majlesi M et al.: Effect of Probiotic Bacillus Coagulans and Lactobacillus Plantarum on Alleviation of Mercury Toxicity in Rat; Probiotics and Antimicrobial Proteins 9(3):300-309, 2017.
  • Jafarpour D et al.: Protective effects of synbiotic diets of Bacillus coagulans, Lactobacillus plantarum and inulin against acute cadmium toxicity in rats; BMC Complementary and Alternative Medicine 17(1):291, 2017.

 

< Terug