Duivelsklauw

Duivelsklauw is de verzamelnaam voor planten van het geslacht Harpagophytum (Pedaliaceae), maar verwijst doorgaans naar de Harpagophytum procumbens. Dit plantje komt voor in het zuiden van Afrika [1]. Hier werd het traditioneel gebruikt door de lokale bevolking voor verschillende gezondheidsklachten. Tegenwoordig wordt het extract van de wortel ook in de westerse wereld gebruikt bij verschillende gezondheidsklachten, zoals pijnklachten aan de gewrichten [2]. In 2016 concludeerde het Europees Medicijn Agentschap (EMA) dat de wortel van duivelsklauw door volwassenen kan worden gebruikt bij milde gewrichtspijn, milde verteringsklachten, een opgeblazen gevoel en (kortstondig) gebrek aan eetlust [3]. Iridoïde glycosiden, zoals harpagoside, harpagide en procumbide staan bekend als de actieve stoffen in de wortel van duivelsklauw. Van deze stoffen wordt harpagoside gezien als de belangrijkste. Daarom wordt de concentratie van deze stof ook vaak als referentiewaarde gebruikt voor de kwaliteit van een extract [4]. Het gehele extract van de plant lijkt echter nog altijd een beter effect te hebben dan geïsoleerde harpagoside [5, 6].

Artrose
Meerdere klinische studies hebben goede effecten van duivelsklauw bij klachten door artrose aangetoond [5]. Bij een van deze studies ontvingen 75 patiënten met artrose van de heup of knie dagelijks 2.400 mg duivelsklauwextract (met daarin 50 mg harpagoside). De ernst van de klachten werd gemeten met de Western Ontario en McMaster Universiteit (WOMAC) osteoartritis index en de 10 cm Visual Analogue Scale (VAS). Na 12 weken werd er een sterke verbetering waargenomen in de ervaren pijn op WOMAC index (23,8% afname), stijfheid (23,1% afname) en functionaliteit (23,1% afname). Ook liet de VAS-score een duidelijke verbetering zien in zowel gemiddelde pijn (25,2%), ergst ervaren pijn (22,6 %) en totale pijn (24,5%). Daarnaast werd door artsen een duidelijke verbetering in de ervaren pijn bij palpatie (-45,5%) en crepitatie van het aangedane gewricht (-25,4%) geobserveerd. Ook verminderde de beperking van mobiliteit (-35%) [7].
Ook is het effect van duivelsklauw (480 mg Harpagophytum procumbens per dag) vergeleken met het effect van een standaard steroïdevrije ontstekingsremmende (NSAID) pijnstiller (15 mg meloxicam per dag) bij patiënten met artrose van de knie. Indrukwekkend genoeg was de vermindering van VAS-, Oxford Knee Scale (OKS)- en WOMAC-scores gelijk bij de groep die duivelsklauw ontving en de groep die meloxicam ontving [8]. Interessant is ook dat op de langere termijn het effect van duivelsklauw bij artrose lijkt te blijven bestaan. Zo verbeterde dagelijkse inname van een duivelsklauwextract (60 mg harpagosiden per dag) gedurende 54 weken het welzijn en verminderde het de mate van pijn bij patiënten met artrose van de knie (n = 37) of heup (n = 21) [9].

Lage rugpijn
Naast het effect van duivelsklauw bij artrose, lijkt het ook bij (lage) rugpijn verlichting te kunnen bieden. Zo verminderde een duivelsklauwextract (met 60 mg harpagoside per dag) de mate van pijn bij 56 patiënten met aspecifieke rugpijn [9]. In een andere studie ontvingen 51 patiënten met chronische pijn in de onderrug dagelijks 6.000 mg Harpagophytum procumbens extract (overeenkomend met 50 mg harpagoside). Er was ook een placebogroep bestaande uit 54 patiënten in dit onderzoek opgenomen. Beide groepen ontvingen naast het extract of de placebo een reguliere pijnstiller (tramadol) volgens hun normale voorschrift. Na drie weken waren in totaal 10 patiënten verlost van hun pijn. 9 van hen hadden het duivelsklauwextract ontvangen terwijl maar 1 de placebo had ontvangen [10]. In een ander onderzoek vergeleken onderzoekers het effect van een 600 mg Harpagophytum extract (overeenkomend met 50 mg harpagoside) en 1.200 mg van dit extract (overeenkomend met 100 mg harpagoside) met een placebo. Dit werd gedaan bij 183 patiënten, gelijk verdeeld over de drie verschillende behandelingen. Na vier weken waren er respectievelijk 3, 6 en 10 patiënten pijnvrij in de placebo, 600 mg en 1.200 mg groepen [11].
Ook het effect van duivelsklauw op rugklachten is onderzocht over een langere periode. Hiervoor ontvingen 43 patiënten een duivelsklauwextract met 60 mg harpagoside. 36 andere patiënten ontvingen 12,5 mg rofecoxib (een NSAID pijnstiller) per dag. Na zes weken waren 10 mensen in de duivelsklauwgroep en 2 mensen in de rofecoxibgroep pijnvrij zonder verdere medicatie [12]. Deze patiënten werden nog een jaar lang gevolgd terwijl ze dezelfde behandeling ontvingen. Na dit jaar bleek dit duivelsklauwextract met 60 mg harpagoside per dag even effectief als 12,5 mg rofecoxib [13].

Reumatisch klachten
Ook bij reumatische klachten is het effect van duivelsklauw onderzocht. Zo werd gedurende acht weken het effect onderzocht van tweemaal daagse inname van 480 mg duivelsklauwextract bij 259 patiënten met reumatische klachten. Ook hier verbeterde duivelsklauw de WOMAC-score van de patiënten voor algehele pijn, stijfheid en functionaliteit. De kwaliteit van leven verbeterde ook significant voor de patiënten en 60% van hen kon zelfs gedurende deze acht weken stoppen met reguliere pijnmedicatie [14].

Overig
Er zijn ook een aantal andere effecten van duivelsklauwextract gevonden. Naar deze effecten is op dit moment echter nog maar weinig of geen wetenschappelijk onderzoek gedaan. Zo is er een effect op de bloedsuikerspiegel geobserveerd in een dierstudie. Zowel bij diabetische als bij gezonde muizen verlaagde duivelsklauwextract de glucosewaardes significant. Dit gebeurde in toenemende mate bij doses van 50-800 mg/kg lichaamsgewicht [15]. Verder zou duivelsklauw door het hoge gehalte bitterstoffen (iridoïde glycosiden) verteringsklachten kunnen helpen verlichten. Traditioneel werd het ook toegepast om de vertering te ondersteunen. Dit effect is echter nog niet aangetoond in wetenschappelijke studies [16].

Werkingsmechanisme
Het werkingsmechanisme van duivelsklauw is nog niet in detail ontrafeld. Het is echter waarschijnlijk dat dit een combinatie van ontstekingsremmende en antioxidatieve effecten is [17] waardoor ook een pijnstillend effect optreedt [18].
Verschillende studies hebben aanwijzingen voor een ontstekingsremmend effect gevonden. Zo remde een alcoholextract van duivelsklauw de afgifte van TNF-α, IL-6, IL-1β en prostaglandine E2 dosisafhankelijk in macrofagen van muizen [19]. Eenzelfde remmend effect van duivelsklauwextract op TNF-α werd gevonden in menselijke monocyten. Bij gebruik van enkel harpagide werd dit effect echter niet gevonden [20] en bij gebruik van harpagoside zijn de resultaten inconsistent [20, 21]. Harpagoside remt daarnaast de expressie van IL-6 in menselijke HepG2-cellen [22] en zowel duivelsklauwextract als harpagoside remt cyclo-oxigenase-2 en stikstofoxide in een in vitro studieopzet [23, 24]. Dit effect is gecorreleerd met de verminderde activatie van NF-κB in zowel HepG2-cellen en macrofagen van muizen [24]. Ook werd dit effect verder bevestigd doordat harpagoside ook de aanmaak van leukotrieën remt [25].

Daarnaast blijkt uit recent onderzoek dat duivelsklauw ook een effect op het endocannabinoïde systeem heeft. Dit systeem is ook nauw betrokken bij de regulatie van de pijnsensatie en ontstekingsreacties [26, 27]. Zo remde een extract van Harpagophytum procumbens, opgelost in DMSO, de afgifte van cAMP, MAPK-activiteit en productie van MMP-13 bij synoviocyten uit de gewrichten van patiënten die een knieprothese-operatie hadden ondergaan. Het totale extract had hier een sterker effect dan geïsoleerde stoffen uit het extract, wat mogelijk duidt op een synergetisch effect tussen verschillende stoffen [6].

Ook hebben verschillende duivelsklauwextracten een antioxidatieve werking [28] en specifiek met de flavonoïden in duivelsklauwextract is dit effect ook aangetoond [5]. In verschillende studies met ratten zijn deze effecten bevestigd. Zo verminderde duivelsklauwextract (200 of 400 mg/kg lichaamsgewicht) bij ratten die arsenicum toegediend kregen de oxidatieve stress [29]. Ook bij ratten met ruggengraatletsel verminderde duivelsklauwextract (300 mg/kg lichaamsgewicht) zowel de ontstekingsreactie als de oxidatieve stress. Hierdoor namen symptomen van allodynie (het ervaren van pijn bij een normaal gesproken niet pijnlijke prikkel) ook af [30].

Bijwerkingen
Naast de positieve gezondheidseffecten van duivelsklauw zijn er ook milde bijwerkingen gedocumenteerd. In klinische studies waren deze over het algemeen mild en betrof het klachten van het maagdarmstelsel [7, 9, 14]. Hieronder vallen symptomen als diarree, misselijkheid, overgeven en buikpijn. Daarnaast zijn er meldingen van hoofdpijn, vertigo (duizeligheid) en hypersensitiviteit voor het kruid (huiduitslag, netelroos en zwelling van het gezicht) [3]. Ook kan duivelsklauw CYP-enzymen remmen [31] waardoor er interacties met medicatie kunnen voorkomen. Een tweede onderzoek toonde echter aan dat de remming van CYP-enzymen beperkt bleef, waardoor klinisch relevante effecten hiervan niet waarschijnlijk zijn [32].

(LV)

Referenties

1. Brendler, T., From Bush Medicine to Modern Phytopharmaceutical: A Bibliographic Review of Devil’s Claw (Harpagophytum spp.). Pharmaceuticals (Basel), 2021. 14(8).
2. Gxaba, N. and M.C. Manganyi, The Fight against Infection and Pain: Devil’s Claw (Harpagophytum procumbens) a Rich Source of Anti-Inflammatory Activity: 2011-2022. Molecules, 2022. 27(11).
3. European Medicines Agency, Devil’s claw root – summary for the public. 2016.
4. Menghini, L., et al., Devil’s claw (Harpagophytum procumbens) and chronic inflammatory diseases: A concise overview on preclinical and clinical data. Phytother Res, 2019. 33(9): p. 2152-2162.
5. Akhtar, N. and T.M. Haqqi, Current nutraceuticals in the management of osteoarthritis: a review. Ther Adv Musculoskelet Dis, 2012. 4(3): p. 181-207.
6. Mariano, A., et al., Harpagophytum procumbens Root Extract Mediates Anti-Inflammatory Effects in Osteoarthritis Synoviocytes through CB2 Activation. Pharmaceuticals (Basel), 2022. 15(4).
7. Wegener, T. and N.P. Lüpke, Treatment of patients with arthrosis of hip or knee with an aqueous extract of devil’s claw (Harpagophytum procumbens DC.). Phytother Res, 2003. 17(10): p. 1165-72.
8. Farpour, H.R., N. Rajabi, and B. Ebrahimi, The Efficacy of Harpagophytum procumbens (Teltonal) in Patients with Knee Osteoarthritis: A Randomized Active-Controlled Clinical Trial. Evid Based Complement Alternat Med, 2021. 2021: p. 5596892.
9. Chrubasik, S., et al., Patient-perceived benefit during one year of treatment with Doloteffin. Phytomedicine, 2007. 14(6): p. 371-6.
10. Chrubasik, S., et al., Effectiveness of Harpagophytum procumbens in treatment of acute low back pain. Phytomedicine, 1996. 3(1): p. 1-10.
11. Chrubasik, S., et al., Effectiveness of Harpagophytum extract WS 1531 in the treatment of exacerbation of low back pain: a randomized, placebo-controlled, double-blind study. Eur J Anaesthesiol, 1999. 16(2): p. 118-29.
12. Chrubasik, S., et al., A randomized double-blind pilot study comparing Doloteffin and Vioxx in the treatment of low back pain. Rheumatology (Oxford), 2003. 42(1): p. 141-8.
13. Chrubasik, S., et al., A 1-year follow-up after a pilot study with Doloteffin for low back pain. Phytomedicine, 2005. 12(1-2): p. 1-9.
14. Warnock, M., et al., Effectiveness and safety of Devil’s Claw tablets in patients with general rheumatic disorders. Phytother Res, 2007. 21(12): p. 1228-33.
15. Mahomed, I.M. and J.A. Ojewole, Analgesic, antiinflammatory and antidiabetic properties of Harpagophytum procumbens DC (Pedaliaceae) secondary root aqueous extract. Phytother Res, 2004. 18(12): p. 982-9.
16. Harpagophytum procumbens (devil’s claw). Monograph. Altern Med Rev, 2008. 13(3): p. 248-52.
17. Denner, S.S., A review of the efficacy and safety of devil’s claw for pain associated with degenerative musculoskeletal diseases, rheumatoid, and osteoarthritis. Holist Nurs Pract, 2007. 21(4): p. 203-7.
18. Grant, L., et al., A review of the biological and potential therapeutic actions of Harpagophytum procumbens. Phytother Res, 2007. 21(3): p. 199-209.
19. Fiebich, B.L., et al., Molecular targets of the antiinflammatory Harpagophytum procumbens (devil’s claw): inhibition of TNFα and COX-2 gene expression by preventing activation of AP-1. Phytother Res, 2012. 26(6): p. 806-11.
20. Fiebich, B.L., et al., Inhibition of TNF-alpha synthesis in LPS-stimulated primary human monocytes by Harpagophytum extract SteiHap 69. Phytomedicine, 2001. 8(1): p. 28-30.
21. Kim, T.K. and K.S. Park, Inhibitory effects of harpagoside on TNF-α-induced pro-inflammatory adipokine expression through PPAR-γ activation in 3T3-L1 adipocytes. Cytokine, 2015. 76(2): p. 368-374.
22. Haseeb, A., M.Y. Ansari, and T.M. Haqqi, Harpagoside suppresses IL-6 expression in primary human osteoarthritis chondrocytes.
23. Jang, M.H., et al., Harpagophytum procumbens suppresses lipopolysaccharide-stimulated expressions of cyclooxygenase-2 and inducible nitric oxide synthase in fibroblast cell line L929. J Pharmacol Sci, 2003. 93(3): p. 367-71.
24. Huang, T.H., et al., Harpagoside suppresses lipopolysaccharide-induced iNOS and COX-2 expression through inhibition of NF-kappa B activation. J Ethnopharmacol, 2006. 104(1-2): p. 149-55.
25. Loew, D., et al., Investigations on the pharmacokinetic properties of Harpagophytum extracts and their effects on eicosanoid biosynthesis in vitro and ex vivo. Clin Pharmacol Ther, 2001. 69(5): p. 356-64.
26. Marchesi, N., S. Govoni, and M. Allegri, Non-drug pain relievers active on non-opioid pain mechanisms. Pain Pract, 2022. 22(2): p. 255-275.
27. Pandey, R., et al., Endocannabinoids and immune regulation☆.
28. Grant, L., et al., The inhibition of free radical generation by preparations of Harpagophytum procumbens in vitro. Phytother Res, 2009. 23(1): p. 104-10.
29. Peruru, R., et al., Devil’s claw (Harpagophytum procumbens) ameliorates the neurobehavioral changes and neurotoxicity in female rats exposed to arsenic. Heliyon, 2020. 6(5): p. e03921.
30. Ungerer, G., et al., Harpagophytum procumbens Extract Ameliorates Allodynia and Modulates Oxidative and Antioxidant Stress Pathways in a Rat Model of Spinal Cord Injury. Neuromolecular Med, 2020. 22(2): p. 278-292.
31. Unger, M. and A. Frank, Simultaneous determination of the inhibitory potency of herbal extracts on the activity of six major cytochrome P450 enzymes using liquid chromatography/mass spectrometry and automated online extraction. Rapid Commun Mass Spectrom, 2004. 18(19): p. 2273-81.
32. Modarai, M., et al., The interaction potential of herbal medicinal products: a luminescence-based screening platform assessing effects on cytochrome P450 and its use with devil’s claw (Harpagophyti radix) preparations. J Pharm Pharmacol, 2011. 63(3): p. 429-38.

 

< Terug