Mensen, maar ook dieren, hebben een zogenaamde biologische klok. Deze klok zorgt ervoor dat een groot aantal belangrijke lichaamsprocessen verlopen volgens een 24-uurs ritme. Slapen, wakker worden, hormoonspiegels, eetlust, maar ook stemming en gedrag zijn terreinen waarop de biologische klok invloed heeft.
Verschuiving van de tijd, bijvoorbeeld door het maken van een verre reis, kan er voor zorgen dat de biologische klok (tijdelijk) van slag is; wij noemen dit dan een jetlag. Ook mensen die in ploegendiensten of nachtdiensten werken, kunnen hiermee te maken krijgen.
Enkele gevolgen van het van slag zijn van de biologische klok:
- Verstoord slaap- en waakritme
- Verstoring van het eetpatroon
- Obstipatie of diarree
- Hoofdpijn en prikkelbaarheid
Onze biologische klok wordt regelmatig gelijkgezet door de hypothalamus, aangestuurd door invloeden van buitenaf. Daglicht is hiervan een belangrijk voorbeeld, maar ook eten en vasten. Recent onderzoek heeft aangetoond dat ook suiker en vet direct het ritme van onze klokgenen kunnen beïnvloeden. Eten tijdens een periode dat we eigenlijk moeten rusten, denk bijvoorbeeld aan de late night snack of eten tijdens een nachtdienst, leidt tot meer overgewicht en type II-diabetes. Dit is een van de conclusies uit het promotieonderzoek van Joëlle Oosterman (UvA) over de effecten van nutriënten op de spijsvertering en de biologische klok.
Kortom: het tijdstip van voedselinname kan in hoge mate onze stofwisseling beïnvloeden en daarmee ons lichaamsgewicht.
(HH)
Bron: Eten tijdens nachtwerk maakt dik, persbericht UvA, 23-11-2017.