Multi: gezonde zaak voor iedereen en in elke levensfase

Om goed te kunnen functioneren en gezond te blijven heeft ons lichaam constant behoefte aan stoffen die een rol spelen in de talloze biochemische processen die zich voltrekken in het lichaam. Of het nu gaat om botopbouw, spijsvertering, bloeddrukregulatie, detoxificatie, productie van erytrocyten, hersenfuncties, spierfunctie of afweer, zonder de aanwezigheid van bepaalde vitamines, mineralen, aminozuren of andere verbindingen verlopen deze processen niet of niet goed.
Voor de aanvoer van dergelijke stoffen is ons lichaam volledig afhankelijk van externe bronnen. Sommige noodzakelijke stoffen kan ons lichaam weliswaar zelf maken, maar de grondstoffen daarvoor moeten toch ook weer van buitenaf worden aangevoerd. Voeding is de allerbelangrijkste leverancier van deze stoffen. De kwaliteit van onze voeding (lees: het aanbod van micro- en macronutriënten) bepaalt in belangrijke mate de kwaliteit van onze gezondheid.

Kwaliteit voeding laat te wensen over
In de afgelopen decennia is uit meerdere onderzoeken duidelijk gebleken dat onze dagelijkse voeding, al is deze nog zo gevarieerd en uitgebalanceerd, niet voldoende van alle voor de gezondheid belangrijke micro- en macronutriënten levert. De voornaamste oorzaken hiervoor zijn de verarming van onze landbouw- en veeteeltgronden als gevolg van monoculturen en beperkte samenstelling van de kunstmest, milieuverontreiniging, verontreiniging van het voedsel door lichaamsvreemde toevoegingen en de bereidingswijze van het voedsel waarbij veel nuttige stoffen verloren gaan. Daarnaast zorgen factoren uit onze leefstijl en -omgeving, zoals werkdruk, stressbelasting en milieuverontreiniging, voor een verhoogde behoefte aan allerlei micronutriënten.
Daarom gebruiken steeds meer mensen een multivitaminen/mineralenpreparaat (multi) en/of andere voedingssupplementen als aanvulling op de dagelijkse voeding. Officiële instanties, zoals het Voedingscentrum, blijven echter volhouden dat de meeste mensen geen voedingssupplementen nodig hebben omdat ze al voldoende voedingsstoffen binnen krijgen door gevarieerd te eten.
Feit is echter dat de gemiddelde Nederlander helemaal niet zo gezond eet. Uit de Voedselconsumptiepeiling 2010 van het RIVM komt naar voren dat de meeste Nederlanders het advies om dagelijks minstens 250 g groenten en 200 g fruit te eten en tweemaal per week vis op het menu te zetten niet opvolgen. Zo eet nog geen 2% van de kinderen in de leeftijd van 7-13 jaar voldoende groente. Bij volwassenen varieert dat percentage van 3-14, afhankelijk van leeftijd en geslacht. Driekwart of meer van de bevolking eet te weinig fruit en twee derde of meer eet minder dan tweemaal per week vis (zie Figuur 1). Uit de Voedselconsumptiepeiling blijkt ook dat een deel van de bevolking minder vitamine A, B₁, C en E, magnesium, kalium en zink binnen krijgt dan de Referentie Inname (RI, voorheen Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid of ADH).
Volgens de meest recente Voedselconsumptiepeiling (2012-2016) bedraagt de gemiddelde groenteconsumptie 131 g/dag (volwassenen 145 g/dag, kinderen van 1-18 jaar 79 g/dag) en eten we gemiddeld 130 g fruit, inclusief noten, zaden en olijven, per dag.

Figuur 1: Percentages van verschillende groepen van de Nederlandse bevolking in de leeftijd van 7-69 jaar die de aanbevolen consumptie van groente, fruit en vis halen.
Bron: VCP 2010, RIVM.

Gunstig bij ziekte
Kortom, meer dan voldoende reden om het voedingspatroon aan te vullen met een goede multi. Het regelmatig gebruik van een multi zorgt voor een betere nutriëntenstatus en daarmee voor meer veerkracht van het lichaam in gezondheid, maar ook bij ziekte. Daardoor is het lichaam in staat om sneller te herstellen van een ziekte en beter te reageren op een eventuele behandeling.
Uit gegevens van een Amerikaanse retrospectieve studie onder ziekenhuispatiënten (18 jaar of ouder, geen dodelijke afloop, geen sondevoeding) komt naar voren dat degenen die voedingssupplementen gebruikten minder lang in het ziekenhuis verbleven (- 2,3 dagen) en minder vaak een heropname binnen een maand hadden.
Bij ziektebeelden die gepaard gaan of worden gekenmerkt door meervoudige nutriëntentekorten kan het gebruik van een multi een gunstig effect op het beloop van de ziekte hebben. Van hiv-patiënten is bekend dat zij tekorten hebben aan diverse micronutriënten, met name nutriënten die een rol spelen bij de werking van het immuunsysteem, zoals vitamine D, vitamine B12, zink, selenium en magnesium. Dit is het gevolg van een chronische activering van het immuunsysteem. De nutriëntentekorten worden in verband gebracht met verhoogd risico op het voortschrijden van de ziekte en overlijden. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat suppletie met een multi de voortgang van de ziekte kan vertragen en de kans op overlijden kan verkleinen, zeker in de beginfase van de ziekte wanneer nog geen HAART (Highly Active AntiRetroviral Therapy) wordt toegepast.

Effecten op de gezondheid
Multi’s zorgen niet alleen voor een goede aanvulling van micronutriënten, ze beschikken ook over specifieke gezondheidsvoordelen. Zo bleken deelnemers aan een Australisch onderzoek die dagelijks een multi kregen over meer energie te beschikken, ze voelden zich alerter, opgewekter en minder vermoeid en ervoeren een betere nachtrust dan deelnemers die een placebo kregen.
In een aantal onderzoeken van een groep Britse wetenschappers zijn groepen gezonde kinderen (8-14 jaar), mannen (30-55 jaar) en vrouwen (25-50 jaar) gevolgd die gedurende korte of langere tijd een multi gebruikten. De groepen werden getest op hun cognitieve prestaties door het verrichten van taken die aandacht, geheugen, nauwkeurigheid en/of multitasking vereisten. Ook hun stressniveaus en hun stemming werden in kaart gebracht. Al na een paar weken multi-suppletie bleken de cognitieve prestaties in alle groepen te verbeteren. Er was minder sprake van mentale vermoeidheid en er werd nauwkeuriger gewerkt.
De onderzoekers constateerden dat suppletie met een multi bij gezonde mensen resulteerde in lagere stresswaarden, betere mentale gezondheid, meer geestelijke energie en betere cognitieve prestaties bij intensieve mentale taken.
Bij mensen met slechte voedingsgewoonten en nutriëntentekorten kan het gebruik van een multi zelfs een bijdrage leveren aan de bescherming tegen ernstige chronische aandoeningen.

Aanvulling van de dagelijkse voeding met een multi is belangrijk voor de gezondheid van jong tot oud, in elke levensfase. Op de volgende pagina’s worden de voordelen van het gebruik van een multi voor diverse bevolkingsgroepen nader besproken.

(WD)

– Kinderen
– Tieners
– Mannen
– Vrouwen
– Zwangerschap
– 50-plussers
– Sporten

Bronnen

van Rossum CTM et al.: Dutch National Food Consumption Survey 2007-2010; RIVM, 2010.
Website Voedingscentrum. Geraadpleegd 11-2015.
Website RIVM statline: Dutch National Food Consumption Survey 2012-2016; consumption. Geraadpleegd 08-2020.
Sarris J et al: Participant experiences from chronic administration of a multivitamin versus placebo on subjective health and wellbeing: a double-blind qualitative analysis of a randomised controlled trial; Nutrition Journal 11:110, 2012.
Huang HY et al.: Multivitamin/mineral supplements and prevention of chronic disease; Evidence Report/Technology Assessment (Full Report) (139):1-117, 2006.
Philipson TJ et al.: Impact of oral nutritional supplementation on hospital outcomes; American Journal of Managed Care 19(2):121-128, 2013.
Haskell CF et al.: Effects of a multi-vitamin/mineral supplement on cognitive function and fatigue during extended multi-tasking; Human Psychopharmacology 25(6):448-461, 2010.
Kennedy DO et al.: Effects of high-dose B vitamin complex with vitamin C and minerals on subjective mood and performance in healthy males; Psychopharmacology 211(1):55-68, 2010.
Haskell CF et al.: Cognitive and mood effects in healthy children during 12 weeks supplementation with multi-vitamin/minerals; British Journal of Nutrition 100(5):1086-1096, 2008.
Van Vuuren, A: Voedingssuppletie is geen luxe; Voedingswaarde 3:32-35, 2013.
Drain PK et al.: Micronutrients in HIV-positive persons receiving highly active antiretroviral therapy; American Journal of Clinical Nutrition 85(2):333-345, 2007.
Baum MK et al.: Effect of micronutrient supplementation on disease progression in asymptomatic, antiretroviral-naive, HIV-infected adults in Botswana: a randomized clinical trial; JAMA 310(20):2154-2163, 2013.

< Terug